Nagroda im. Wisławy Szymborskiej dla najlepszego tomu poezji przełożonego na język polski w latach 2022-2023 powędrowała do Anne Carson i jej tłumacza, Macieja Topolskiego. Jury postanowiło wyróżnić tom "Autobiografia czerwonego" wydany nakładem Ossolineum! Poznaliśmy też polskie nominacje do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. - To są książki ciut niewygodne, ale nie chodzi o nagradzanie książek, które łatwo przylegają — mówiła podczas konferencji prasowej Anna Marchewka, członkini jury. Nominowani to: - Magdalena Bielska, "Poradnik dla niedawno zmarłych", wyd. a5 - Agata...

Za każdym razem, gdy widzę nową książkę Gurnaha, przypominam sobie ten dzień, gdy po raz pierwszy w redakcji usłyszeliśmy - z ust sekretarza Szwedzkiej Akademii - nazwisko Gurnaha. Konsternacja to mało powiedziane. Niemal nikt nic nie wiedział. Dzwoniłem do pewnej profesorki zajmującej się "afrykańską" literaturą, która zakomunikowała mi, że może wieczorem coś mi opowie o laureacie Nobla, bo "ma to gdzieś w notatkach". Cóż… miałem godzinę do zamknięcia wydania gazety. To była jazda.

Mimo początkowych wątpliwości, Gurnah okazał się szwedzkim trafem w dziesiątkę. Tamtejsi akademicy odkryli...

W Muzeum Narodowym w Warszawie opiekun z dzieckiem czuje się jak na bitwie. Czyhają na niego Krzyżacy, martwe nagie kobiety i Śmierć wkładająca palce w oczy starca. Znikąd pomocy.

- Wuuujek, a którzy to nasi? - na widok "Bitwy pod Grunwaldem" Jana Matejki pięcioletni Olek od razu przechodzi do konkretów. 

Pod gigantycznych rozmiarów płótnem spędziliśmy pół godziny, zastanawiając się m.in. czy w Polsce doby Jagiełły były dzikie koty (prawy dolny róg obrazu), czym różni się strzelba od pistoletu i kto tu jest „nasz", a kto „obcy". Bawiliśmy się całkiem udanie, zwłaszcza że przed nami była perspektywa lodów.

Są lektury, które stają się przygodą. Jedną z takich niezwykłych przygód w moim życiu jest lektura tekstów - powieści, opowiadań i esejów - Yasunariego Kawabaty, zmarłego w 1972 roku japońskiego noblisty. Do tej przygody chciałbym Państwa dzisiaj zaprosić, a okazja jest znakomita - nakładem Czytelnika ukazał się zbiór opowiadań Kawabaty “Tancerka z Izu” w przekładzie Mikołaja Melanowicza i Anny Zielińskiej-Elliott. Dlaczego warto? Powodów jest kilka. Zacznijmy od prozaicznego. Noblistów warto czytać. Cokolwiek byśmy nie myśleli o niektórych wyborach szwedzkich akademików, to lista...

O bizantyjskich fantazjach, ambicjach (i biurku) poprzednika, wydanych milionach i nowym pomyśle na Instytut Dmowskiego i Paderewskiego opowiada nam dzisiaj prof. Adam Leszczyński. *** Wojciech Szot: Instytut to jedna z najważniejszych ideologicznych instytucji PiS-u. Dlaczego zgodziłeś się go objąć? Adam Leszczyński: To fascynujące zadanie. Prawie przez całe moje zawodowe życie — jako publicysta i badacz — zajmowałem się pisaniem o tym, co robią inni ludzie. Teraz mam okazję, żeby spróbować zrobić coś samemu. Już po kilku tygodniach widzę, jak wygodne było moje poprzednie życie...

Jest to wiersz wybitny. Adam Zagajewski z tomu "Trzy czwarte" dla Państwa.

"Poezja jest mało popularna, / (nie klika się)" - pisze Adam Zagajewski w utworze "Pomoc". Wiersze zebrane w tomie "Trzy czwarte" zasługują na czytanie, zapamiętywanie fraz. I "klikanie się". *** Zapytany o definicję poezji lubił przywoływać zdanie Tommasa Cevy, włoskiego uczonego doby baroku, który miał powiedzieć, że "poezja to jest sen, śniony w obecności rozumu". Adam Zagajewski: - To mi się szalenie podoba, dwa elementy: coś takiego dzikiego, związanego z wyobraźnią i snem, jednak uporządkowane przez rozum. Rodzaj dialogu z wyobraźnią. Dialogiem realnego z wyobrażonym,...

Choć jego gwiazda już dawno przyblakła, w Polsce wciąż go kochają. Przepis na sukces? Kanibalizm, płonące zwierzęta, wybuchające wymioty, gigantyczne świnie z ludzkimi narządami. I polscy potomkowie.

***

Niewielu pisarzy zasłużyło na swojego krasnala. Graham Masterton zasłużył. Jego krasnal ma na imię Mastertonek i znajduje się we Wrocławiu na ulicy Kiełbaśniczej.

- Nie miałbym nic przeciwko pełnowymiarowemu pomnikowi w Rynku - w pewnej siebie pozie - mówił uhonorowany tym nietypowym wyróżnieniem Masterton, jeden z najsłynniejszych na świecie pisarzy horrorów.

Pisarz, który przekroczył wszystkie granice

Był jednym z najpopularniejszych pisarzy swoich czasów. I najbardziej kontrowersyjnych. A życiorysem mógłby obdzielić kilka osób. Hugo Bettauer, austriacki Żyd z amerykańskim paszportem, do historii literatury przeszedł jednak dzięki temu, że przewidział Holokaust. W 1922 roku. *** Mam dzisiaj dla Was opowieść o niezwykłym pisarzu-skandaliście, który w 1922 roku opublikował dzieło, które widzicie na zdjęciu. *** Hugo Bettauer od dziecka miał niespokojną duszę. Już mając 16 lat, w 1888 roku, uciekł z domu i udał się do egipskiej Aleksandrii, skąd jednak nakazano mu powrót do...

Paul Auster (1947-2024) "Podobno samo życie podsuwa gotowe opowieści, ale tylko tym, co potrafią opowiadać. Skoro tak, to może przeżycia zdarzają się tylko ludziom, którzy umieją przeżywać." ("Trylogia nowojorska", tłum. Michał Kłobukowski)